"Polacy mają reputację narodu o zdrowym apetycie i dużej odporności na alkohol. Na śniadanie tradycyjnie podaje się mięsa na zimno lub wędliny, podczas gdy wieczorem jada się dania z ziemniaków z zsiadłym mlekiem, kluski, placki i duże ravioli podawane w zupie..."
Dzisiaj zamiast zwykłej Gazetki będzie tłumaczenie jednego rozdziału z brytyjskiego wydania Larousse’a (Hamlyn, Londyn 2001). Dawno się już do niego zbierałam, ale ciągle wylatywało mi z głowy. Ostatnio jednak pisałam o kuchniach 27 krajów Unii Europejskiej i nagle przypomniał mi się ten wstrząsający tekst. I oblał mnie zimny pot – a co, jeśli moje widzenie kuchni takiej, powiedzmy, Malty, na której nigdy nie byłam, jest równie kompetentne, co opis kuchni polskiej dokonany przez – było nie było – najsłynniejszych speców od kulinarnych aspektów naszego życia? Co, jeśli źródła, z których korzystałam, były równie wiarygodne, co poniższy tekst, a ja nie umiałam tego zweryfikować? Oblanie się zimnym potem miało ten skutek, że czas pisania publikacji znacznie się wydłużył, starałam się bowiem sprawdzać wszystkie źródła po 10 razy, szukać nowych, porównywać, pytać rozmaitych przedstawicieli krajów członkowskich o narodowe dania, zwyczaje i ulubione produkty. Wzbogaciłam się dzięki temu o opinię szurniętej żony tego miłego Piotra z Polski oraz parę książek o narodowych kuchniach, które śpiesznie mi wręczano, żebym przestała się czepiać.
No i wreszcie ten tekst przetłumaczyłam. Postanowiłam nie umieszczać po drodze własnych komentarzy – myślę, że każdy na własny rachunek sobie oceni i solidnie się obśmieje, a co zabawniejsze lub mniej zrozumiałe fragmenty przy okazji omówimy (na przykład na naszym Forum). Szczególnie polecam fragment o zupach i wypiekach. Wesołej zabawy na weekend!
Kuchnia Polski
Polska, kraj o surowym klimacie, będący w przeszłości celem wielu obcych inwazji, posiada kuchnię, w której widać wiele rozmaitych wpływów. Mimo to, w kuchni polskiej dominuje wieprzowina, kapusta, ziemniaki i alkohol, a także ogromna rozmaitość słodkich wypieków, które zostały wprowadzone do kuchni francuskiej przez króla Stanisława Leszczyńskiego.
Wiele dań słowiańskich, szczególnie zupy, ravioli* i placuszki, są pochodzenia rosyjskiego; swój wpływ na kształt polskiej kuchni miały też święta Kościoła Katolickiego oraz kuchnia diaspory żydowskiej. Małżeństwo polskiego króla z włoską księżniczką w XVI wieku wzbogaciło kuchnię o umiejętności włoskich kucharzy.
Solidne posiłki: Polacy mają reputację narodu o zdrowym apetycie i dużej odporności na alkohol. Na śniadanie tradycyjnie podaje się mięsa na zimno lub wędliny, podczas gdy wieczorem jada się dania z ziemniaków z zsiadłym mlekiem, kluski, placki i duże ravioli podawane w zupie. Wśród takich dań mogą na stole pojawić się: pierożki, cyrniki, kromeski oraz inne wareniki (rosyjskiego pochodzenia); także uszka – małe ciasteczka nadziewane grzybami; kołduny – rodzaj ravioli nadziewanych surową mieloną wołowiną, z dodatkiem szpiku i oregano; paszteciki, czyli mięsne placuszki.
Tradycyjny polski obiad podawany jest koło godziny 14 i składa się z kilku dań. Zupy robią duże wrażenie, szczególnie barszcz - czysta zupa z buraków; barszcz podawany na Boże Narodzenie (barszcz wigilijny) robiony jest z buraków i grzybów. Wśród innych zup spotkać można szczawiową – robioną ze szczawiu i wędzonego boczku; chłodnik – z burakami, kwaśną śmietaną i rakami; rassolnik – z ogórkami; krupnik – kremową zupę z kaszy jęczmiennej z warzywami (krupnik to także likier miodowy z korzeniami, pity na ciepło do deserów); kapuśniak – z kapustą, selerem i boczkiem; oraz szczi – wywar z wołowiny, ozora i świńskich uszu, doprawiony koprem włoskim.
Dania rybne: wiele polskich dań rybnych pochodzi z kuchni żydowskiej, w tym śledzie marynowane w occie, śledzie w śmietanie, karp w galarecie ze słodko-kwaśnym sosem, karp w sosie chrzanowo-śmietanowym oraz makrela na słodko-kwaśno. Pstrąg „po krakowsku” to gotowana ryba, podana z sosem z topionego masła, cytryny i siekanych jajek na twardo.
Mięso, drób i dziczyzna: mięso zazwyczaj podaje się duszone lub w formie ragout (patrz bigos). Równie popularne są dania mięsne nadziewane, na przykład duszona wołowina nadziewana grzybami lub zraziki nadziewaną kaszą. Z wieprzowiny robi się rozmaite wędliny: szynki wędzone i peklowane, wędzony i duszony boczek, kabanosy (długie cienkie kiełbaski wędzone w jałowcowym dymie) oraz kiełbasę tatrzańską („pomarszczoną” kiełbasę z Tatr).
Dziczyzna podawana jest z dodatkiem owoców: na przykład pieczona kuropatwa z jagodami, jabłkami, cytryną i cynamonem albo mięso z dzika (wędzony schab) z duszonymi jabłkami. Drób zazwyczaj podaje się pieczony: szczególnie popularne są gęsi i indyki.
Warzywa: najczęściej używanym w kuchni warzywem jest kapusta, szczególnie kiszona, z jabłkami i marchewką. Gotowane warzywa, takie jak szparagi, kalafior, salsefia czy kapusta podawane są z topionym masłem i siekanym jajkiem na twardo. Często spotyka się zestawienia słodko-kwaśne, na przykład w sałatkach (cebula i jabłka w majonezie, ogórki z cukrem i śmietaną, papryka z orzechami włoskimi) lub w piklach ze śliwek, marynowanych w occie z dodatkiem korzeni.
Wspaniałe wypieki: polskie ciasta są nadzwyczaj luksusowe – babka to rodzaj baby** (ale nie nasączonej rumowym syropem); babka wielkanocna zawiera rodzynki i jest bogato dekorowana, podaje się ja na Wielkanoc. Inne ciasta to: chrust (bardzo ciężkie ciasto biszkoptowe); ciastka z miodem i imbirem (Polska jest wielkim producentem miodu); mazurek, przypominający tort z Linzu, czasem pokryty czekoladową bezą; makowiec – drożdżowe ciasto posypane makiem, jedzone na Boże Narodzenie; tort orzechowy z orzechów włoskich z kawową polewą; pączki nadziewane dżemem; naleśniki z nadzieniem z białego sera.
Odświeżające i pobudzające napoje: w czasie posiłku zazwyczaj pije się piwo, zaś herbata podawana jest na zakończenie. Wódkę pije się na początku posiłku, do zakąsek, tak jak w Rosji: szczególnie ulubionym trunkiem jest żubrówka (wódka aromatyzowana mocno pachnącą trawą żubrówką). Polacy cenią także mrożoną kawę lub kawę z kożuszkiem z mleka.
No i jak Wam się podoba? Ale ja się kiedyś na Laroussie zemszczę i napiszę jakąś parodię, może kuchni brytyjskiej. Z zachowaniem wszystkich zasad, szczególnie zaś tej, że kiedy słyszymy, że dzwonią, a absolutnie nie wiemy, w jakim kościele, to wcale nie zamierzamy tego sprawdzać…
Pozdrawiam serdecznie
Natalka
* nie wiem czemu uparcie używa się w tekście słowa „ravioli”, choć określenie „pierogi” funkcjonuje w języku angielskim od lat i jest absolutnie zrozumiałe… W całym haśle nie pada ani razu…
** tu muszę wyjaśnić – słowo „baba” używane jest w języku angielskim na określenie ciasta w formie kręgu, nasączonego syropem z dodatkiem alkoholu, najczęściej rumu…
« | Grudzień 2024 | » | ||||
Pon | Wt | Śr | Czw | Pią | Sob | Nie |
1 | ||||||
2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
30 | 31 |